Een tip bij het thema

Week tegen pesten 2014

Het is de nationale ‘week tegen pesten’. Dat betekent dat er veel (media) aandacht is voor dit belangrijke onderwerp. Mooi! Ik ben blij dat het onderwerp serieus besproken wordt.

Het thema van deze ‘week tegen pesten’ is horen, zien en ‘speak up’. Daar kan ik wel wat mee:

Horen

Volgens mij wordt hier niet ‘horen’ bedoeld, maar zou het ‘luisteren’ moeten zijn. Dat betekent dus oren open houden en vooral luisteren naar de verhalen van kinderen. Zonder oordeel welteverstaan! Kinderen hebben er niets aan als je ze alleen maar zielig vindt, of als ze merken dat je hun gedrag meteen veroordeelt. Luister zowel naar kinderen die gepest worden als naar de kinderen die pestgedrag vertonen, want ook zij hebben iets te zeggen. Als je écht luistert hoor je beter.

Zien

Als je goed kijkt, zie je beter. Het lijkt wel een uitspraak van Johan Cruijff, maar denk er maar eens over na. Soms kijken we wel, maar nemen we niet echt waar. Observeer spelende kinderen eens een tijdje. Als ik naar mijn spelende kinderen kijk, zie ik ze wel eens in een conflict(je) belanden. Oei…ik moet dan soms wel op de rem om me er niet mee te bemoeien, maar ik merk dat als ik me afzijdig hou, zij zelf meestal prima in staat blijken om het onderling op te lossen.
Een ander voordeel van dit soort observaties is dat ik dan zie wie welke rol (meestal) inneemt bij het spelen. Zo leer je kinderen echt beter kennen en kan je beter inschatten hoe je ze verder kan helpen als dat nodig is.

Speak up

In plaats van het rijtje afmaken van ‘horen, zien en zwijgen’ wordt zwijgen hier vervangen door ‘Speak up’. Waarom dit een Engelse term is weet ik niet, maar het komt volgens mij neer op: ‘praat erover’ of ’trek je mond open’. Praten over pesten is belangrijk!

Slachtoffer en pester

Hier zijn twee lijnen in te vinden: na het pestgedrag en tijdens het pesten.
Veel problemen die voortkomen uit pestgedrag worden verergerd door ze te verzwijgen. Schaamte speelt hier een grote rol.
Door de enorme aandacht in de media is het een aardig beladen onderwerp geworden. Je kan je voorstellen dat als je wel eens gepest hebt, je hier niet zo mee te koop wilt lopen als je thuiskomt. Het kan dan wel stoer zijn tegenover je ‘vrienden’, waarschijnlijk denken je ouders daar anders over. En als je gepest bent, dan kan schaamte hierover je beletten erover te praten, want het is niet zoiets als thuiskomen met een goed cijfer.

Omstanders

Tenslotte is er vaak een grote groep die niets zegt als er gepest wordt. Deze groep wordt ook wel aangeduid met ‘de zwijgende meerderheid’. We hebben allemaal wel eens verhalen gehoord van een grote groep omstanders die toekijkt bij pesten (of zelfs mishandeling) en waar niemand iets doet om te helpen. Soms is dit uit angst om er zelf bij betrokken te worden. Als deze groep zich uit gaat spreken tegen pesten en schouder aan schouder gaat staan met het gepeste kind (of het slachtoffer van mishandeling), wordt er grote winst geboekt.

Tip van de dag

In lijn met het thema van deze week, is mijn tip van de dag: zorg ervoor dat het onderwerp pesten regelmatig besproken wordt. Zowel in de klas (leerkrachten) als thuis aan de keukentafel (ouders). Als pesten een onderwerp is waar gewoon over gesproken wordt, haal je de ‘lading’ eraf en wordt het een gewoon onderwerp, net als praten over hoe je dag was. Een groot voordeel hiervan is dat de kennis van het onderwerp toeneemt.
Voor iemand die bij de ‘zwijgende meerderheid’ hoort is bewustwording van groot belang, waardoor hij of zij zich eerder durft uit te spreken.
Voor het ‘slachtoffer’ en de ‘dader’ kan schaamte overwonnen worden, waardoor ze hun zwijgen verbreken en wij beter in staat zullen zijn om ze te helpen.

Deze ‘week van het pesten’ is voor mij een mooie gelegenheid om jullie lezers van tips te voorzien hoe je met pesten om kan gaan. Er zullen meer tips volgen in de loop van deze week, want ik kan niet wachten om mijn kennis te delen over dit belangrijke onderwerp. En mocht je meer hulp nodig hebben, dan kan je altijd bij mij terecht voor een coach sessie.